WYSTAWA DZIECIŃSTWO W PAŃSTWOWYM MUZEUM ETNOGRAFICZNYM

15 lutego 2024

WYSTAWA DZIECIŃSTWO W PAŃSTWOWYM MUZEUM ETNOGRAFICZNYM

Poruszająca wystawa „Dzieciństwo” w Państwowym Muzeum Etnograficznym to obraz ostatnich kilku dekad, gdzie rola dziecka zmieniała się w wyniku ewolucji społeczno – kulturowej. To piękna refleksja dotycząca tego kim było kiedyś i kim jest teraz dziecko i jak jego status społeczny wpływa na różne sfery życia rodzinnego, społecznego i gospodarczego. Wystawa czynna jest do 31.05.2024 r.

O CZYM JEST WYSTAWA?

W ciągu ostatnich dekad, dziecko zyskało inny status. Transformacja przyniosła mu pełnoprawność, a szybkość tych zmian stała się przedmiotem zainteresowania przedstawicieli różnych dziedzin nauki, takich jak psychologia, socjologia, pedagogika, etnologia i antropologia kultury. Wystawa „Dzieciństwo” dąży do ukazania obecnemu widzowi skali zmian i przedstawia różnorodne oblicza dzieciństwa, które były i są doświadczane przez różne społeczności w różnych okresach czasu – zarówno w przeszłości, jak i we współczesności. Osobiście bardzo mnie wzruszyła, gdy na przestrzeni czasu, mogłam obserwować jak zmieniała się także nasza rola i do jakiego momentu doszliśmy obecnie w kontekście nowo narodzonych dzieci, gdzie szanuje się ich prywatność, patrzy na ich wrażliwość i w końcu nie są wykorzystywane do prac domowych jak bywało to przeszłości. Obecnie dziecko to rodzaj pielęgnowanego kwiatu, którego im więcej podlewasz, tym piękniej rośnie i daje wyjątkowe owoce. Sama widzę także jak wyglądało moje dzieciństwo, a jak wygląda dzieciństwo moich dzieci.

BOHATEROWIE WYSTAWY

Na wystawie będzie można zapoznać się z sześcioma postaciami, dziećmi urodzonymi co 30 lat, od końca XIX wieku do początków obecnego stulecia. Wystawa podzielona jest na kilka stref, które można oglądać dowolnie, poprzez doświadczenie różnych dzieci: Janka z 1890 r, Hani z 1920 r, Andrzeja z 1950 r., Magdy z 1980 r. oraz Julki i Kuby z 2010 r, ale także poprzez doświadczenie, troskę, powinność, frajdę czy autonomię.

Bohaterowie reprezentują życiorysy, które są dość typowe dla swoich czasów, choć nie mogą pełnić roli uniwersalnych przewodników, gdyż scenariuszy dzieciństwa, podobnie jak życia ogólnie mamy nieskończoną ilość. Zmienne takie, jak czas i miejsce narodzin, status społeczny, sytuacja finansowa rodziny czy uwarunkowania zdrowotne sprawiają, że nie ma jednego uniwersalnego doświadczenia dzieciństwa, nawet w obrębie jednego pokolenia. Śledząc losy postaci takich jak Hania, Janek, Andrzej, Magda, Kuba i Julka, łatwo zauważyć, że pozycja dziecka w rodzinie i społeczeństwie uległa radykalnej przemianie w ciągu kilku dziesięcioleci.

Wzruszyłam się oglądając lata 80., gdy zobaczyłam zabawki, pieluchy tetrowe czy ulubione książki. Wyjątkowy był także film na końcu sali, który był sklejką różnych wspomnień z dzieciństwa, ww dzieci, ale jakże pięknie oddawał ich wspomnienia z tych okresów.

„Dzieciństwo” to wystawa antropologiczna, która przeprowadza także kulturową dekonstrukcję powszechnego zjawiska, jakim jest element cyklu życia każdego człowieka. Dzieciństwo może przybierać w końcu różne formy, determinowane miejscem urodzenia, zarówno geograficznym, jak i społecznym, płcią oraz okresem czasu.

KURATORKI WYSTAWY

Agnieszka Grabowska, etnolożka i muzealniczka, absolwentka Instytutu Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Łódzkiego oraz Podyplomowego Studium Muzealniczego Instytutu Historii Sztuki UW, od 2004 roku związana zawodowo z Państwowym Muzeum Etnograficznym w Warszawie.

Małgorzata Kunecka, etnolożka i muzealniczka, absolwentka Instytutu Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Warszawskiego oraz Podyplomowego Studium Muzealniczego Instytutu Historii Sztuki UW, od 2006 roku związana zawodowo z Państwowym Muzeum Etnograficznym w Warszawie.